Vouloir c’est pouvoir: Leer hoe je indruk kunt maken met Franse zakelijke etiquette

Veel mensen hebben een geromantiseerd beeld van Frankrijk: dat mooie zuidelijke land van liefde en elegantie. Wie droomt er immers niet van om in de Franse zon op een pittoresk terrasje aan de Côte d’Azur te genieten van een glas Château Margaux? Het is een prachtige vakantiebestemming, maar hoe zit dat als je er niet voor je plezier bent maar voor zaken? Hoe is de Franse zakelijke cultuur? Waar moet je om denken als je onderzoek doet naar de Franse markt? Hoe kun je het beste je potentiële zakelijke contacten aanspreken? En niet te vergeten: wat trek je aan? In dit artikel gaan we al deze zaken (en meer) bespreken, zo ben je aan het eind goed voorbereid voor je zakenreis naar Frankrijk.

De essentiële voorbereidingsfase

Laten we bij het begin beginnen: je koffer inpakken. Voor een zakenreis naar Frankrijk is het cruciaal om elegante en klassieke outfits in te pakken. In deze categorie zijn zachte tinten vrijwel altijd goed. Denk erom dat je je outfit niet te rommelig maakt door veel sieraden te dragen. Frankrijk staat bekend als land van schoonheid, mode en luxe; ze zijn daarom erg trots op deze cultuur. Een bezoek aan de kapper voordat je aan je reis begint is dan ook geen slecht idee. Vergeet niet om het weer te checken voordat je vertrekt – het klinkt aanlokkelijk om een driedelig pak in te pakken, totdat je peentjes zweet in de Franse zomerzon.

Voordat je reis begint is er een aantal zaken dat je moet regelen. Het is belangrijk om voordat je de datum en tijd van je afspraak plant even de Franse feestdagen te checken, dit zijn er nogal wat namelijk. Veel Fransen plannen hun vakantie in juli en augustus, dus het is het beste om deze maanden te vermijden. Als het aankomt op tijd: de meeste Fransen plannen hun afspraken tussen 10:30u en 12:00u of tussen 15:30u en 17:00u.

Communicatie vooraf

Zorg dat je ruim van te voren weet of je zakenpartner bereid is om Engels te spreken. De Fransen zijn erg gesteld op hun taal en kunnen wat terughoudend zijn wanneer het aankomt op Engels, zelfs als ze deze taal wel machtig zijn. Doe geen poging om Frans te spreken als je de taal niet daadwerkelijk beheerst, zelfs niet als je zakenpartner aangeeft dat Frans de voorkeur heeft. Zoals gezegd zijn Fransen erg trots op hun taal, dus het is het niet waard om een belediging te riskeren door halfbakken Frans te praten. Het kan de zakenrelatie wel helpen als je een paar zinnetjes leert, maar bij de daadwerkelijke vergadering is het raadzaam om een tolk in dienst te nemen. Tolken bieden hun service vaak aan voor videogesprekken en online conferenties, dit kan uitkomst bieden bij de initiële communicatiefase. De aanwezigheid van een tolk straalt uit dat je serieus bereid bent te investeren in de zakenrelatie.

Een formele introductie

Op naar Frankrijk! De Fransen zijn erg gesteld op stiptheid, dus zorg dat je je reis ruim van te voren goed plant. Wanneer je eenmaal bent aangekomen op plaats van bestemming is het tijd voor introducties. Mocht er een receptionist(e) aanwezig zijn, schroom dan niet om je visitekaartje aan te bieden. Dit geldt ook voor iedereen die je hierna spreekt: bied je kaartje aan het einde van de meeting aan de aanwezigen aan. Het wordt erg gewaardeerd als je je visitekaartje vertaalt, dit is echter niet strikt noodzakelijk. Wees beleefd en groet iedereen met een formele “bonjour, madame/monsieur”.

Groet je Franse contacten met een korte maar stevige handdruk, dit is meestal voldoende. De twee zoenen die je vaak in films ziet zijn meestal bestemd voor vrienden en familieleden. Mocht er toch gezoend worden, volg dan het voorbeeld van de ander. Raak kort en zacht met jouw wang die van de ander terwijl je een kusgeluid maakt. In plaats van de Nederlandse drie zoenen zijn het in Frankrijk vrijwel altijd twee, maar het kunnen er ook meer zijn.

Houd in het kantoor of het restaurant je jasje aan en ga niet zitten totdat je een zitplaats is aangeboden. Adresseer je gesprekspartners met Monsieur of Madame en dan hun titel (of achternaam, als je hun titel niet weet). Formaliteiten staan voorop, dus gebruik in een gesprek nooit hun voornaam. Blijf hun titel gebruiken tenzij het tegendeel uitdrukkelijk wordt gezegd. Haal tijdens de initiële smalltalk geen persoonlijke vragen of politiek aan. Geschiedenis en cultuur zijn geschikte onderwerpen om over te praten, vooral als je hier enigszins verstand hebt.

Wat kun je van de meeting verwachten? 

Na wat koetjes en kalfjes begint uiteindelijk de echte meeting. Om frustratie te voorkomen is het goed om je te realiseren dat Fransen meestal geen knopen doorhakken tijdens vergaderingen. Verwacht dus niet dat je aan het eind van jullie gesprek meteen een deal hebt. Zij zullen het voornamelijk zien als een gelegenheid om verwachtingen te bespreken en relevante informatie te vergaren door veel vragen te stellen. Wees eerlijk en goed voorbereid, zorg ervoor dat je jezelf helder verstaanbaar maakt en niet mompelt. Versterk je punten door duidelijk te zijn en logische argumenten te geven. Probeer bovenal niet te gladjes over te komen, dit wordt in Frankrijk over het algemeen niet gewaardeerd. Een te vlotte babbel kan zelfs negatieve gevolgen hebben en ervoor zorgen dat je minder vertrouwen en respect krijgt. Dit zijn juist twee hoofdingrediënten als het aankomt op een succesvolle zakenrelatie met Fransen.

Frans individualisme

De Franse cultuur is er één waarin tegenstrijdige culturele dimensies gecombineerd worden. Aan de ene kant heb je Franse bedrijven die een hiërarchische structuur aanhangen. Zo worden CEO’s van grotere bedrijven bijvoorbeeld aangesproken met ‘Mr. PDG’ (Monsieur Président-Directeur Général) – deze titel wordt als meer prestigieus gezien dan CEO. Aan de andere kant zijn Fransen vrij individualistisch (hoewel sommige dit eerder zouden omschrijven als ‘koppig’). Een manager kan bijvoorbeeld zijn werknemer instrueren iets te doen en uiteindelijk iets totaal anders aangeleverd krijgen omdat het volgens die werknemer een betere oplossing zou zijn. Een andere situatie waarin deze botsing van culturen zichtbaar is, is in de Franse horeca. Het is bijvoorbeeld niet ongewoon als een Franse ober zijn wenkbrauwen optrekt bij het zien van een gebrek aan tafeletiquette van een zakenman.

Scheiding tussen zakelijk en privéleven

Nog iets dat opmerkelijk is aan de Franse zakelijke cultuur is de waardering voor privéleven. Dit is over het algemeen namelijk compleet gescheiden van hun werkleven. Dit kan nogal voor verwarring zorgen. Fransen zijn veelal praatgraag en niet op hun mondje gevallen. Ze gaan dan ook graag een discussie aan met hun zakenpartners. Dit gedrag kan worden geïnterpreteerd als het begin van een eventuele vriendschap buiten de zakelijke relatie om, maar het is beter om er in een professionele setting vanuit te gaan dat dit niet het geval is. Als je een discussie aangaat is het belangrijk om met goede argumenten te komen en er niet te gretig in te gaan. Dit kan opschepperig overkomen en wordt niet gewaardeerd. Het is ook belangrijk om niet té vriendschappelijk of informeel over te komen tijdens een gesprek, een meeting blijft immers een professionele setting. Natuurlijk is het goed om beleefd en vriendelijk te zijn, maar onthoud dat het je (potentiële) zakenpartners zijn en niet je vriendengroep.

Met deze tips zou je goed voorbereid moeten zijn op je volgende zakenreis naar Frankrijk. Hopelijk worden je plannen een groots succes! Je weet wat ze zeggen: waar een wil is, is een weg. Of zoals de Fransen zouden zeggen: vouloir c’est pouvoir.

Als je vragen hebt of advies van ons wilt bij het voorbereiden van je Franse content, neem dan vooral contact met ons op! We helpen je graag.