Wij vieren de Internationale Dag van de Moedertaal

Heb je er wel eens bij stil gestaan wat je moedertaal nou eigenlijk voor je betekent? Waarschijnlijk niet vaak. Onze eerste taal komt zo natuurlijk dat we er niet veel aandacht aan besteden. En toch vormt onze moedertaal ons. Het is de taal waar we een speciale band mee hebben, hoeveel we talen we ook spreken. In een wereld waar Engels de dominante lingua franca is, kan het makkelijk zijn om te vergeten dat niet iedereen dezelfde connectie met deze taal heeft als een native speaker. Denk bijvoorbeeld aan de woorden love en hate. Engelse sprekers gebruiken ze deze termen al snel om hun voorkeuren te beschrijven (bijvoorbeeld bij eten). Voor Nederlanders zijn de termen liefde en haat veel sterker. We associëren deze woorden met eindeloze herinneringen, verwachtingen en emoties. Dit soort subtiele verschillen hebben een impact op hoe we teksten interpreteren. Het laat zien dat onze moedertaal een cruciaal onderdeel van onze belevingswereld is – en toch wordt er niet genoeg gedaan om andere, wellicht minder bekende, moedertalen in onze samenleving op te nemen. En dat is nou juist waarom we vandaag aandacht willen schenken aan deze speciale dag: de Internationale Dag van de Moedertaal.

Oorsprong van de Internationale Dag van de Moedertaal 

Laten we bij het begin beginnen: waar komt de Internationale dag van de Moedertaal vandaan?

De Internationale Dag van de Moedertaal heeft een tragische oorsprong. Het was opgestart door UNESCO in November 1999 op verzoek van de Bengaalse taalbeweging. Deze politieke beweging werd in 1952 in het leven geroepen tijdens een conflict tussen Pakistan en Bangladesh (destijds: Oost-Pakistan). In dit jaar benoemde de overheid Urdu als enige officiële taal, ondanks het feit dat minder dan 5% van de gehele bevolking deze taal sprak. Op 21 februari werd er hevig geprotesteerd, wat leidde tot veel doden. Dit was dan ook één van de vele redenen om Oost en West-Pakistan te scheiden. Uiteindelijk willige UNESCO het verzoek van de Bengalezen in om 21 februari uit te roepen tot de Internationale Dag van de Moedertaal.

Zó kunnen bedrijven bijdragen aan diversiteit

Op deze dag worden we eraan herinnerd dat we de verscheidenheid van talen en culturen in de wereld moeten vieren en onder de aandacht brengen. Op een gemiddelde dag kom je waarschijnlijk slechts een handjevol talen tegen – zelfs online. Is het niet gek dat van de geschatte 6000 talen die ter wereld worden gesproken, er slechts een paar honderd online worden gebruikt? De focus van de digitale (en de fysieke) wereld ligt duidelijk op slechts een paar veelvoorkomende talen, waaronder Engels. Dit lijkt logisch. Het zijn immers gangbare talen die mensen nationaal en internationaal met elkaar verbinden.

Hier zit echter ook een groot nadeel aan: vele identiteiten en culturen blijven zo onzichtbaar. De mensen die deze paar grotere talen niet beheersen raken zo mogelijk vervreemd van de rest van de wereld. Zelfs als iemand genoeg kennis heeft van bijvoorbeeld het Engels of Duits om basisgesprekken te volgen en boodschappen te kunnen doen, dan alsnog is de taal die je thuis spreekt onderdeel van je cultuur en identiteit. Elke twee weken ‘sterft’ er een taal – met die taal verdwijnen jaren en jaren van culturele geschiedenis. Het is al lastig genoeg om vast te houden aan je moedertaal als je in een ander land woont, laat staan als je niet eens even kunt googelen wat ook alweer de juiste grammaticale vorm is van een bepaald woord voordat je je opa een verjaardagsberichtje stuurt. Het kan vrij eenzaam en isolerend voelen als jij één van de weinigen bent die nog jouw moedertaal spreekt. Dat is waarom de Internationale Dag van de Moedertaal wordt gevierd als initiatief om alle talen over de hele wereld te behouden én te beschermen.

Nu we het ontstaan en het belang van Internationale Dag van de Moedertaal hebben besproken, is het tijd om het thema van dit jaar uit te lichten: “Meertaligheid bevorderen met het oog op integratie in onderwijs en samenleving”. Dit onderwerp is een stuk minder abstract dan de gedachte achter Internationale Dag van de Moedertaal. Het roept vooral deze belangrijke vraag op: Hoe kunnen wij als bedrijven in onze huidige maatschappij ons steentje bijdragen aan het betrekken van mensen met een andere, minder voorkomende moedertaal?

Het antwoord is duidelijk en simpel: Door onze content, informatie en advies beschikbaar te maken in deze talen. Er zijn twee mogelijkheden om dit te doen:

1. Buitenlandse talen toevoegen voor sociale inclusie.

Laten we eens kijken naar een voorbeeld uit Zweden. Volgens Duolingo (een app om talen mee te leren) is Zweeds de taal die het meest wordt geleerd in Zweden met behulp van hun app, voornamelijk door vluchtelingen die in het land verblijven. Al deze mensen doen dus hun best om de lokale taal te leren en hiermee beter te kunnen integreren in de Zweedse samenleving. Het is voor bedrijven die actief zijn op de Zweedse markt gemakkelijk om deze groep mensen te betrekken en ze het gevoel te geven dat ze erbij horen. Dit zou bijvoorbeeld gedaan kunnen worden door hun website niet alleen in het Zweeds aan te bieden, maar ook in het Arabisch of Somalisch bijvoorbeeld.

Sommige mensen zouden het opnemen van de moedertaal van vluchtelingen contraproductief vinden, aangezien het leren van talen een belangrijk onderdeel is van het culturele integratieproces. Het is echter net zo belangrijk dat deze mensen zich vanaf het begin gezien, gehoord en verwelkomd voelen. Als je je welkom en ondersteund voelt is de kans groter dat je positieve gevoelens ontwikkelt voor je nieuwe thuisland. Hierdoor ben je eerder geneigd om ook de taal te leren. Daarnaast is het uitermate belangrijk om nieuws, trends en landelijke ontwikkelingen te kunnen volgen om betrokken te blijven.

2. Het behouden van bedreigde talen

Een andere mogelijkheid is het opnemen van minder voorkomende talen. Neem een kijkje naar de kaart op de website van het Endangered Languages Project. Alleen al in de VS is er een overvloed aan bedreigde talen die meer zichtbaarheid online zouden kunnen gebruiken. Het zou mensen de mogelijkheid geven on hun moedertaal te zien en gebruiken, en met andere sprekers te communiceren.

Dit kan ook voordelen hebben voor jouw organisatie. In een eerder artikel hebben we uitgelegd waarom het positief uit kan pakken om je website en marketingmateriaal te laten vertalen naar de moedertaal van je doelgroep. Dezelfde voordelen gelden ook voor minder voorkomende talen. Daarnaast zullen deze sprekers je vervolgens in een positiever licht zien. En een positieve reputatie kan nooit kwaad.

De grootste voordelen van het vertalen van je content naar de moedertaal van je doelgroep zijn als volgt:

• Je ontwijkt misverstanden en mentale uitputting die veroorzaakt worden door het lezen van informatie in een andere taal
• Je maakt je producten en diensten meer toegankelijk
• Je roept een emotionele reactie op door gebruik te maken van de band tussen je doelgroep en hun moedertaal

Waar je aan moet denken als je je content vertaalt

Als je meer mensen wilt aanspreken door je content te laten vertalen, is er een gouden regel: laat niet een amateur dit aanpakken.

Het is verleidelijk om geld te besparen en een vriend van een vriend je website te laten vertalen. Maar dit werkt averechts. Om je content correct te vertalen, of het nou voor een medisch bedrijf is of een supermarktketen, heb je een vertaler met twee eigenschappen nodig. Ten eerste moet de vertaler gespecialiseerd zijn in het vakgebied om terminologie goed te kunnen vertalen. Daarnaast moet de vertaler zelf een moedertaalspreker zijn. Niet alleen dat, hij of zij moet de taal, cultuur en het land van de doelgroep door en door kennen. Hetzelfde geldt voor de proeflezer. Dit is de enige manier waarop je de kwaliteit van de vertaling kan garanderen. Het verband tussen de taal en de cultuur is namelijk enorm belangrijk. Het is uiteraard altijd belangrijk, maar van extra belang als je sprekers van een minderheidstaal wilt aanspreken.

Een professioneel vertaalbureau zoals Nimus translations kan de juiste vertalers voor je content vinden en je de juiste dienst bieden. We zijn erkend met drie ISO certificaten, en weten dus precies hoe we dit aan moeten pakken.

We hopen dat ons artikel over de Internationale Dag van de Moedertaal je aan het denken heeft gezet. Teveel talen worden genegeerd bij het lokaliseren bij online content, terwijl deze veel voordelen kunnen bieden.

Wil je ook gebruik maken van onze diensten, of wil je weten welke talen je zou moeten overwegen? Neem dan contact met ons op, we helpen je graag!